Betekenisgeving

Voor mij zit betekenis in mijn werk, mijn moederschap, vrouw zijn, vriendschap. Betekenis geven is voor mij dankzij de ander, dankzij de verbinding met de ander. En in de loop der jaren leer ik dat ook (juist) de verbinding met mezelf van belang is. Voor mezelf zorgen zodat ik in contact kan zijn met mezelf en zo ook met anderen. Dat is een voorwaarde. Daar hoort dan bij: sporten, wandelen, iets creatiefs doen, alleen thuis ‘rommelen’.
En dan komt er een belangrijk punt: mijn betekenis is anders dan die van een ander, mijn manier van voor mezelf zorgen is ook anders dan die van een ander.

Wat belangrijk is om cliënten te helpen betekenis te geven: luisteren naar wat mensen me vertellen. Soms is het heel duidelijk: iemand vertelt enthousiast over een bezigheid of ontmoeting.
Soms is het wat subtieler, dan zit het in kleinere nuances. Een gezichtsuitdrukking kan vlak zijn, maar iemand kan toch woorden kiezen die een positieve ervaring beschrijven. Of foto’s laten zien waarop duidelijk wordt hoe de ervaring was. Luisteren gaat dus niet alleen over horen wat er gezegd wordt, maar ook observeren hoe iets gezegd wordt, welke gebaren of gezichtsuitdrukkingen horen erbij.
Door de woorden en ook de nuances te horen, te zien en te benoemen, krijgt een cliënt ook toegang tot deze informatie. Daarnaast kan ik informatie uit de ene context (bijv. werk) koppelen aan de andere context (bijv. privé).

Een voorbeeld uit de praktijk:

Jan zit met een onvoldaan gevoel en regelmatig wordt hij daar wat somber en depressief van. De wereld en hoe onzorgvuldig mensen ermee omgaan, beangstigt hem vaak. Sociale contacten vindt hij lastig, hij heeft vaak het gevoel er niet bij te horen. Hij lijkt daar wat onverschillig over. Het is te veel moeite, de energie ontbreekt vaak om naast werk nog iets te ondernemen.
Tijdens onze afspraken wandelen we regelmatig en dan constateren we steeds dat de natuur troost biedt. Er zijn altijd wel bloemen, bomen of vogels die de aandacht trekken. Dat helpt altijd om weer positief te eindigen. Jan leert om bewuster gebruik te maken van de verwondering. Even in de tuin naar de planten en vogeltjes kijken is vaak al genoeg.
En er is nog meer in het leven van Jan. Een eerste begin is dat ik opmerk hoe enthousiast hij vertelt over een werkbijeenkomst. Hij heeft met een paar collega’s gesproken over geloof en ze hebben wat vertelt over hun privéleven. Ik benoem dat ik zie hoe blij hij hiervan wordt.
Ik vraag: ‘Wat is dat dan precies waardoor je zo enthousiast wordt?’ ‘Het gevoel met anderen verbonden te zijn, iedereen maakt dingen mee en het is mooi om dat te delen. Het doet me goed om wat diepere gesprekken te hebben, ik hou niet van oppervlakkigheid.’
Samen constateren we dat contact met gelijkgestemden voor Jan belangrijk is.
Met zijn analytische vermogen ziet hij al snel wat hij nu moet doen. Langzamerhand zoekt Jan meer contact met organisaties die zich bezig houden met klimaat en milieu. We bespreken deze ontmoetingen en wat de waarde ervan is. Wat maakt deze mensen gelijk gestemd? Klimaat en milieu zijn belangrijke onderwerpen voor Jan. Hij voelt zich zeer betrokken bij de groepen waar hij als vrijwilliger aan deelneemt. En soms gaat het ook een richting op die Jan niet zo ligt, dat kan hij ook goed observeren. En daar een keuze in maken: dat wil ik wel en dat wil ik niet.
Het geloof ligt wat ingewikkelder, Jan is streng gelovig opgevoed en zoekt nu een milde variant. Door dit te bespreken, komt hij op het idee om naar zijn kerk van vroeger te gaan. Daar kent hij nog mensen en kan hij aansluiting vinden. Hier zit ook een verbinding met vroeger, met zijn leven toen.
Een kerkbezoek gaat dan niet alleen over geloof, maar ook over ergens bij horen.

In plaats van somber en depressief over zijn toekomst ervaart Jan nu meer betekenis in zijn leven.
Dit alles bereiken we samen doordat ik luister, observeer en opmerk en hij de informatie analyseert en er nieuwe acties aan koppelt. En dat alles met mate, rekening houdend met de energie die er op dat moment is.

Voor mensen met autisme kan het ingewikkeld zijn om verbinding met zichzelf te ervaren, om te voelen en benoemen waar ze plezier uit halen en wat belangrijke waarden zijn in hun leven. Dit heeft invloed op betekenis geven.
Door als coach te benoemen hoe Jan zijn verhaal vertelde, welke onderwerpen telkens terugkwamen en verbinding te maken tussen verschillende contexten, kon ik hem toegang geven tot die informatie. Daardoor kon hij het analyseren en er meer bewust naar handelen om vervolgens meer vervulling te ervaren in zijn leven.

Mooie samenwerking in betekenis geven!

Zie andere relevante blogartikelen