Sociaal hulpmiddel voor ouderen met autisme

Frans Jacobs zet zich in voor ouderen met autisme. De projectgroep ‘Sociaal perspectief van en voor ouderen met autisme’, waar Frans initiatiefnemer van is, heeft een sociaal hulpmiddel ontwikkeld om voor ouderen met autisme het leven een stukje aangenamer te maken.

We interviewde Frans een paar maanden geleden toen het project recentelijk gestart was. Inmiddels is er een prototype van het hulpmiddel en de eerste ervaringen van de doelgroep zijn zeer positief.

Het onderzoek

“We hebben veel ouderen met autisme geïnterviewd over hun diagnose en gesprekken gevoerd met naasten en hulpverleners om erachter te komen wat de behoefte van een sociaal hulpmiddel is voor ouderen met autisme”, vertelt Frans.

“Omdat er tot 10-15 jaar geleden werd gedacht dat autisme vooral bij kinderen en jongeren voorkwam, is er weinig bekend over ouderen met autisme. Vrijwel iedere oudere met autisme heeft de diagnose pas laat in het leven gekregen. Een triest gevolg daarvan is dat veel ouderen met autisme te maken hebben gehad met verkeerde diagnoses en niet goed werden begrepen door hun omgeving. Met het hulpmiddel willen we de sociale situatie voor ouderen met autisme makkelijker maken”, aldus Frans.

Het kaartspel

Het onderzoek heeft geleid tot een kaartspel met vragen. Het is een manier om in gesprek te gaan met naasten, lotgenoten en/of hulpverleners en daarmee dichter tot elkaar te komen.

Het spel bestaat uit 50 kaarten waarvan een aantal verdiepende vragen: analyse-, gevoels- en reactiekaarten. Iedere kaart is voorzien van een toelichting omdat het voor mensen met autisme lastig kan zijn om bijvoorbeeld een compliment onder woorden te brengen. Daarnaast zijn er speciale kaarten om een time-out aan te vragen, een vraag te parkeren of een veto uit te spreken als je een vraag niet wilt of kunt beantwoorden.

Het mooie van het spel is onder andere dat het wederzijds is. De persoon met autisme, maar ook de medespeler beantwoordt de vragen en geeft reactie. Je wordt door het spel uitgedaagd om over onderwerpen te praten waar je het in het dagelijks leven niet zo snel over hebt.

Ervaring van de doelgroep

Frans kreeg zelf de diagnose autisme op late leeftijd en speelde het spel met zijn partner. “Door dit spel zijn we erachter gekomen dat ik sterk ben in vragen naar feiten over de situatie, maar de ‘gevoelskaarten’ hebben mij geholpen om mijn gevoel en medeleven meer uit te spreken. Het was een ontroerende ervaring voor ons.”

Mensen uit de klankbordgroep die het spel hebben gespeeld zijn positief, en gaven ook aanbevelingen voor verbetering. Er worden luchtiger vragen toegevoegd, als een soort voorgerecht om in de sfeer te komen voor het hoofdgerecht. Er zijn verschillende test-sessies die leiden tot nog meer verbeteringen.

In juni is een verbeterd prototype klaar. Het spel zal naar verwachting voor iedereen verkrijgbaar zijn In het najaar. Frans en de projectgroep zullen het kaartspel blijven ontwikkelen. Actuele informatie vind je op de website van HAN Hogeschool.  

Interview op Radio 1

Radio 1 interviewde Frans over het belang van meer aandacht voor ouderen met autisme. Klik hier om het fragment op Radio 1 te beluisteren of te bekijken. 

Zie andere relevante blogartikelen