Omgaan met verwachtingen en prikkels tijdens de feestdagen

De feestdagen: klinkende glazen, mensen om je heen die allemaal tegelijkertijd praten. Ik krijg al de kriebels als ik het opschrijf en teruglees.
Feestdagen zijn voor veel mensen een tijd van het jaar dat het gezellig hoort te zijn en je met elkaar eet en cadeaus aan elkaar geeft. Ik zeg bewust hoort te zijn, eigenlijk voelt dat voor mij al jaren zo. Van tevoren heb ik er dan zin in, doe ik nette kleren aan en mooie make up op, maar als de tijd steeds dichter en dichter nadert, komt de spanning toch op.

Er gebeuren zoveel dingen tegelijkertijd (veel prikkels) en dat in combinatie met het gezellig ‘moeten’ doen, vind ik zo vermoeiend. Het koetjes en kalfjes verhaal: "Hoe is het nu met je werk?", "Hoe is het tussen jou en je partner?”, als ik op dat moment toevallig een partner heb, dat was ook een tijdje niet het geval. Ik praat met enthousiasme over mijn werk, het is echt iets dat bij me past. Maar ja, dan het gesprek proberen gaande te houden en die sociaal wenselijke dingen vragen en beantwoorden. Hopelijk zit m’n relatie naast me en ik hoop dat hij op zo’n moment doorheeft dat hij kan inspringen en we samen al deze vragen kunnen beantwoorden. Maar ook voor hem is het vermoeiend, deze mensen heeft hij maar een paar keer eerder gezien en voor hem hetzelfde verhaal: koetjes en kalfjes en elke keer weer dezelfde onderwerpen.

Hoe navigeer je hierin? Wat moet je doen? Je wilt niet maskeren, maar het is hoe dan ook vermoeiend. Wil je überhaupt nog meedoen? Ik weet dat mijn partner het eigenlijk allemaal niet meer wil en ik geef hem eigenlijk groot gelijk, maar wat dan? Er wordt zo’n druk opgelegd dat het voelt alsof je eigenlijk wel moet. Alsof het een taboe is om niet meer mee te doen met de ‘gezelligheid’.

Ik weet nog wel een paar jaar geleden: m’n zusje en haar partner waren tijdens de feestdagen op vakantie in Australië, iedereen om mij heen leek het gezellig te hebben en ik zat opgebrand op de bank, wetende dat we nog aan het hoofdgerecht moesten beginnen. De verplichte gezelligheid brandde mij op, de gesprekken, de prikkels, het missen van iemand naast je (toen had ik nog geen partner): ik kon niet meer.

M'n tante kwam naast me zitten en in mijn vermoeidheid, besloot ik het te delen: “ik moet gezellig doen, ik kan het niet meer. Het is vermoeiend, het is te veel. Ik wil dit niet meer, het breekt me op.” Haar reactie verbaasde me; ze reageerde positief door te zeggen: “Je aanwezigheid is al goed genoeg, ik verwacht niets meer van je.” Dit gaf zo’n opluchting: wacht, is dit mogelijk?

Wat kun je doen?

Ik weet niet of je bespreekbaar kan maken dat het te veel is voor je, maar je kunt het proberen. Neem je fidget toys mee, plan voor jezelf pauzes in, ga naar de wc, doe de kraan open en voel de koele stroom water over je polsen heen. Dit geeft een ander impuls en kan je letterlijk en figuurlijk afkoelen. Misschien even zitten tegen de muur en voel bewust de temperatuur en hoe je zit. Gun jezelf even geen prikkels om je heen. Naar buiten gaan helpt ook, rokers doen dit vaak, maar ook als je niet rookt, kan het helpen. Het haalt je even uit de prikkels en je kan alleen of met een lotgenoot even een frisse neus halen.

Vijf minuten prikkelarme rust helpt meer dan constant doorgaan. Je bent niemand iets verschuldigd.

Verdeel taken, deze tijd hoef je niet alleen door te gaan. Ik weet dat we nu met de ene kant van de familie een diner organiseren waarin iedereen wat maakt. Dat scheelt zoveel voorbereidingen, taken en stress.

Maak dus bespreekbaar dat de feestdagen voor jou niet alleen maar leuk zijn maar ook voor veel spanning kunnen zorgen. Je kan samen oplossingen vinden om het voor iedereen leuk te maken.

En als je uiteindelijk beslist om deze tijd wel alleen te zijn: dit is oké. Kies voor jezelf, maak het gezellig, koop je comfort food, plan je dagen in zoals jij het wil. Als dit je gelukkig maakt, dan is dat het allerbelangrijkste.

Ik wens iedereen fijne, ontspannen feestdagen toe.

Zie andere relevante blogartikelen